Chocoladeverslaving; hoe kom ik er vanaf

Wat is chocolade?

Chocolade wordt gemaakt van cacao, die wordt gewonnen uit cacaobonen, de pit van de vrucht van de cacaoboom (Theobroma cacao). Chocolade wordt verkocht in vaste, vloeibare of smeerbare vorm. Chocola wordt veel gebruikt om bepaalde producten te zoeten. Cacao wordt voornamelijk geproduceerd in Mexico en Midden-Amerika. Na fermentatie worden de bonen gedroogd, schoongemaakt en geroosterd. De buitenkant wordt verwijderd en dan blijven de cacaonibs over (het grondproduct voor cacao). Voordat cacao gebruikt wordt, wordt er vaak eerst een vloeistof van gemaakt zodat de bewerking makkelijker is. In cacao zitten veel flavanoïden.

Verder zitten er in cacao veel alkaloids zoals theombromine phenethalime en cafeïne. Het hoogste werkelijke percentage cacao in een reep chocolade is 88% omdat een hoger percentage de chocolade te droog en broos zou maken (dit is afhankelijk van het productieproces en de eventuele toevoegingen in de chocalade; je kunt dus ook chocolade vinden met hogere cacaogehaltes dan 88%).

Een van de redenen waarom chocolade zo lekker is, is doordat het smelt in de mond. Het smeltpunt van cacaoboter ligt iets lager dan de lichaamstemperatuur waardoor het in de mond smelt.

Is chocolade verslavend?

We eten natuurlijk chocolade omdat we het lekker vinden, maar deze cravings (onbedwingbare trek) hebben soms ook een emotionele oorzaak. We zijn bijvoorbeeld verveeld, angstig of voelen ons even niet zo lekker. Omdat je jezelf even iets wilt gunnen of net even wat minder sterk in je schoenen staat, plunder je eerder de snoepkast. Chocolade geeft tijdens een zwak moment een goed gevoel door een korte piek van de geluksstofjes in het brein, doordat het eten van vetrijk/suikerrijk voedsel de beloningssystemen in het brein activeert.

Uit een onderzoek van de Drexel Universiteit blijkt dat mensen wel degelijk fysiologische effecten ervaren van het eten van chocolade. Proefpersonen rapporteren een gelukkig gevoel en hunkeren naar meer chocolade als ze regelmatig chocolade eten. Als je gaat hunkeren naar chocolade, zal je te maken krijgen met een positieve energiebalans waardoor je sneller aankomt.

Chocolade bevat cafeïne, theobromine en anandamide, een stof die verwant is aan THC (de werkzame component van cannabis) die een bewezen effect op de hersenen zoals de neurotransmitters β-fenylethylamine, dopamine, serotonine en endorfine. Vanwege de aanwezigheid van deze stoffen is het populaire misverstand ontstaan dat chocolade een stimulerend effect op de hersenen zou hebben en bovendien verslavend zou zijn. Dit is echter niet het geval, omdat de genoemde stoffen in een dusdanige kleine concentratie voorkomen in chocolade dat een gemiddeld mens vele tientallen kilo’s pure chocolade zou moeten eten om ook maar het geringste effect te ervaren. Andere minder aantrekkelijk voedingswaren zoals broccoli zijn bovendien geassocieerd met hogere concentraties van deze neurotransmitters, het lijkt dus niet aannemelijk dat dit de reden is voor de verslavingsgevoeligheid ten opzichte van chocolade.

Het goede gevoel dat het eten van chocolade oproept, komt vooral vanwege de positieve associatie die we hebben met chocolade. Chocolade geeft een goed gevoel door het aroma, de smeltbaarheid, structuur, suikers en vetcombinatie. Te veel chocolade eten ligt dus niet aan een specifiek magisch stofje, maar puur doordat chocolade lekker smaakt en ruikt, en je een verzadigd gevoel geeft.

Hoe voorkom je dat je te veel chocolade eet?

  • Natuurlijk kan je wel chocolade eten, maar probeer jezelf een limiet aan te geven. Bijvoorbeeld een paar blokjes chocolade in plaats van een hele reep. Matigen is voor gewichtsbehoud en afvallen het sleutelwoord.
  • Als je uit verveling gaat eten, probeer dan een wandeling te maken, ga hardlopen, bel een vriend of ga een boek lezen. Probeer je geest zo te sturen zodat je aan andere dingen gaat denken. Bedenk van tevoren een alternatieve bezigheid voor als je een chocoladecraving krijgt, zodat je voorbereid bent.
  • Een andere oplossing is het vervangen van chocolade door fruit of natuurlijk door helemaal geen chocolade in huis te hebben. Maak het jezelf makkelijk en koop alleen gezonde producten. Zo valt er ook niks te snacken.
  • Tenslotte kan je natuurlijk ook gaan sporten. Sporten geeft je hersenen dezelfde beloning als een reep chocolade. Het kost alleen energie! Twee vliegen in één klap: afvallen en een goed gevoel.